Jak pielęgnować drewniane meble? Praktyczne porady dla każdego domu

Wszyscy kochamy drewniane meble. Są piękne, solidne i ponadczasowe a jednocześnie wygodne. Zarówno te nowoczesne, jak i antyczne, nadają naszym domom wyjątkowego charakteru. Stwarzają efekt przytulności i przywołują na myśl świat natury. Są jednak nie tylko elementami dekoracyjnymi, ale i przedmiotami, z których korzystamy na co dzień, co sprawia, że brudzimy je i uszkadzamy. Aby zachować ich żywotność i doskonały wygląd przez długie lata, konieczne jest zwrócenie uwagi na szczególną pielęgnację drewnianych mebli.

Najpierw kilka zasad o pielęgnacji mebli drewnianych

Dbanie o wygląd drewnianych mebli wcale nie jest trudne, wymaga jednak odrobiny wiedzy na ten temat i systematyczności, która jak wszędzie jest kluczem do sukcesu. W tym artykule przedstawimy sposoby pielęgnacji drewnianych mebli, ich konserwacji i codziennej profilaktyki, która z pewnością odpłaci się nam pięknym wyglądem naszych mebli.

Od czego zacząć czyszczenie mebli drewnianych?

Najlepiej od starcia kurzu za pomocą miękkiej ściereczki z mikrofibry lub bawełny ponieważ szorstkie szmatki i gąbki mogą doprowadzić do powstania rys. Przydatnym gadżetem do czyszczenia, szczególnie mebli antycznych, jest także ircha - gąbka pokryta cienką i delikatną skórą owczą. Dobrą alternatywą są też specjalne miotełki do kurzu wykonane ze strusich piór. Odkurzacza używajmy z miękką końcówką, która nie zarysuje powierzchni.

Drewno nie lubi wody!

Drewno ma miękką strukturę i łatwo zarysować jego powierzchnię. Najlepszym sposobem czyszczenia drewnianych mebli jest miękka i lekko zwilżona szmatka z naturalnych włókien. Po czyszczeniu wytrzyj je do sucha, również miękką tkaniną. Drewniane meble nie lubią wilgoci i nie dotyczy to wyłącznie ich czyszczenia, ale również przechowywania. Optymalny poziom wilgoci w pomieszczeniu, w którym znajdują się meble, nie powinien przekraczać 60%, ale nie może być również mniejszy niż 45% (może to spowodować tworzenie pęknięć). Optymalna temperatura pomieszczenia z meblami powinna oscylować w granicach 15-30 stopni Celsjusza.

Jeśli trafią się przebarwienia

To prawda, że drewno łatwo ulega przebarwieniom, nie tylko pod wpływem wody. Dlatego tak ważne jest jak najszybsze usuwanie z drewnianych mebli wszelkich rozlanych plam. Kolorowe płyny, jak np. sok z buraka czy wino, pozostawione na dłużej, mogą na zawsze zabarwić drewno. Można je wówczas spróbować przywrócić do świetności poprzez pokrycie powierzchni mebli kolorowym lakierem lub woskiem.

Używaj podkładek pod kubki i talerze

Jeśli zdarzyło Ci się kiedyś postawić gorący kubek bezpośrednio na drewniany mebel, to wiesz, że skutki tego są dla drewna szczególnie dotkliwe. Stosuj więc podkładki pod naczynia, by uniknąć trudnych do usunięcia plam i śladów po gorących kubkach, filiżankach i talerzach.

Unikaj stawiania mebli przy bezpośrednich źródłach ciepła

Drewniane meble nie lubią gorąca, dlatego unikaj stawiania ich bezpośrednio przy kaloryferze, gorących nawiewach czy kominku. Jeśli masz w domu ogrzewanie podłogowe, meble umieść na filcowych podkładkach, aby zniwelować bezpośrednie narażenie ich na ciepło.

Uważaj na działanie światła słonecznego

Nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne może prowadzić do blaknięcia kolorów i uszkodzeń mebli drewnianych. Warto więc unikać ustawiania mebli w miejscach narażonych na intensywne nasłonecznienie. Dodatkowo pomogą rolety, żaluzje czy zasłony, które ochronią meble przed słońcem.

Regularnie naprawiaj drobne uszkodzenia

Nawet przy najlepszej pielęgnacji meble drewniane mogą ulec drobnym uszkodzeniom. Warto regularnie sprawdzać stan mebli i szybko reagować na wszelkie problemy, takie jak poluzowane śruby, pęknięcia czy zadrapania. Wczesne wykrycie i naprawa drobnych uszkodzeń pozwolą utrzymać meble w doskonałym stanie przez długie lata.

Dostosuj preparaty do gatunku drewna

Pielęgnacja i impregnacja drewnianych mebli to klucz do ich długowieczności i zachowania piękna przez wiele lat. Regularne czyszczenie musi odbywać się z zastosowaniem wyłącznie odpowiednich preparatów czyszczących i konserwujących dostosowanych do rodzaju wykończenia drewnianych mebli. Należy więc zwrócić uwagę na rodzaj wykończenia mebla, czy jest matowy czy z połyskiem i dopasować odpowiednie środki pielęgnacyjne. Blaty z drewna egzotycznego można traktować w ten sam sposób i w zależności od wykończenia myć środkami na bazie olejów lub wosków. Jedną z ważniejszych zasad jest unikanie silnych detergentów i środków tzw. uniwersalnych do wszystkich powierzchni. Na rynku dostępne są specjalnie stworzone do drewnianych mebli preparaty, ale również wosk i olej. Zwłaszcza te naturalne, które nie tylko stworzą warstwę chroniącą drewno, ale również nadadzą spektakularny blask. Musisz jednak wiedzieć jakie jest wykończenie Twoich mebli.

Jak czyścić meble olejowane, woskowane, bejcowane i lakierowane?

Zanim zabierzesz się za czyszczenie mebli z drewna, przygotuj sobie trzy czyste miękkie ściereczki z bawełny lub mikrofibry (do ścierania kurzu, nanoszenia środka czyszczącego i ściągnięcia jego nadmiaru wraz z zabrudzeniami), a także preparat przeznaczony rodzajowi mebli, które posiadasz.

• Meble olejowane - w ostatnich latach cieszą się niesłabnącą popularnością (szczególnie stoły), głównie ze względu na swój ekologiczny charakter. Impregnacja olejem ma tę zaletę, że wnika w głąb drewna i impregnuje je od środka. Warto dodać, że olejowanie chroni powierzchnię mebli przed promieniowaniem UV i wodą. Ponadto, meble olejowane stają się antystatyczne, dzięki czemu nie przyciągają kurzu. Jak czyścić meble olejowane? Wystarczy delikatna, lekko wilgotna ściereczka i przetarcie nią powierzchni mebli zgodnie z kierunkiem słojów drewna. Reaguj natychmiast na wylane na mebel płyny i wytrzyj do sucha drewno, ponieważ mogą powodować przebarwienia.
• Meble woskowane - wymagają specjalnego traktowania. Aby je wyczyścić, sięgnij po specjalnie stworzone do tego preparaty, najlepiej z dodatkiem naturalnego wosku, np. pszczelego. Po woskowaniu wypoleruj powierzchnię miękką szmatką. W żadnym wypadku nie czyść woskowanych, drewnianych mebli wodą, bo możesz przez to zniszczyć meble i doprowadzić do powstawania nieestetycznych plam. Meble zaimpregnowane woskiem najlepiej sprawdzą się w przypadku szafek czy komód.
• Meble lakierowane - uznawane są za najłatwiejsze w pielęgnacji. Impregnacja lakierem sprawia, że mebel zostaje pokryty zewnętrzną powłoką, chroniącą przed plamami i zabrudzeniami. Co więcej – lakier sprawdza się szczególnie w domach pełnych dzieci. Nawet gdy pociechy zabrudzą meble jedzeniem, a rodzic nie zauważy tego od razu – nic się nie stanie. Drewno można bowiem wyczyścić bez ryzyka utraty koloru czy powstawania plam. Do czyszczenia lakierowanych mebli wystarczy przetarcie ich powierzchni miękką szmatką. Nie używaj szorstkich gąbek, które mogą porysować lakier.
• Meble bejcowane - bejce do drewna, czyli farby na bazie oleju wodnego, służą nie tyle do ochrony surowca, ile do nadania mu atrakcyjnego wyglądu. Do czyszczenia mebli bejcowanych nie trzeba używać specjalnych środków czyszczących – ich pielęgnacja ogranicza się do ścierania kurzu i brudu przy pomocy ściereczki nasączonej wodą (do usunięcia bardziej uporczywych plam można stosować preparaty z alkoholem w składzie). Powłoka wytworzona na drewnianej powierzchni podczas bejcowania dość szybko się ściera, dlatego zabieg ten warto regularnie powtarzać, odświeżając mebel przy pomocy bejcy w takim samym kolorze.

Domowe sposoby na czyste i piękne drewniane meble

Czyszcząc drewniane meble zawsze powinniśmy unikać agresywnych preparatów o chemicznym składzie, które mogą prowadzić do zdzierania się warstwy ochronnej. Bezpieczniejszym rozwiązaniem, zamiast detergentów, będzie przygotowanie domowych mikstur z wykorzystaniem produktów, które każdy z nas ma w swojej kuchni.

• Czarna herbata - Do czyszczenia drewnianych powierzchni możemy użyć czarnej herbaty. Wystarczy zaparzyć 4–5 torebek w 1 l wody i odstawić do wystygnięcia. Gdy napar będzie zimny, należy zamoczyć w nim ściereczkę z mikrofibry, dobrze wycisnąć i przetrzeć meble, a następnie użyć suchej szmatki, by na powierzchni nie pozostała wilgoć. Pamiętajmy, że meble drewniane źle reagują na kontakt z wodą, dlatego nigdy nie powinno się czyścić ich mokrą ścierką, a jedynie lekko wilgotną.
• Ocet i oliwa z oliwek - Naturalnym, domowym środkiem czyszczącym stosowanym już przez nasze babcie jest mieszanka octu winnego, który usuwa zabrudzenia i oliwy z oliwek, która ma działanie nawilżające. Wystarczy namoczyć ściereczkę w roztworze, przetrzeć brudną powierzchnię i pozostawić do wyschnięcia na około godzinę. Dla podkreślenia efektu możemy na koniec pokryć meble specjalnym woskiem do drewna.
• Sok z cytryny i ciepła woda - Kolejny domowy sposób na pozbycie się brudu z mebli z drewna to użycie soku z cytryny rozcieńczonego w ciepłej wodzie. Należy dodać sok wyciśnięty z połówki cytryny do 0,5 l wody, w tak powstałym roztworze zamoczyć bawełnianą ściereczkę, starannie odsączyć nadmiar wody i przetrzeć nią meble, które wymagają odświeżenia. Następnie musimy odczekać kilkanaście minut, a na koniec wytrzeć powierzchnię suchą szmatką. Mebel będzie lśnił jak nowy!
• Wazelina kosmetyczna - Jeśli chcemy zamaskować zadrapania i pęknięcia, możemy wykorzystać w tym celu powszechnie dostępną wazelinę kosmetyczną. Jak jej użyć? Wystarczy nanieść produkt na niedoskonałości i pozostawić na kilka godzin, a gdy wazelina dobrze wyschnie, przetrzeć powierzchnię suchą szmatką.

Jak usunąć z drewna pleśń, grzyba i zacieki?

Kluczowe jest usunięcie przyczyny pojawiania się pleśni bądź zagrzybienia oraz prawidłowa pielęgnacja, która nie dopuści do dalszego niszczenia struktury drewna. Aby przywrócić takim meblom zdrowy, elegancki wygląd, wcale nie musisz posiadać żadnych specjalistycznych środków. Równie skuteczny będzie preparat przygotowany samodzielnie w domu. Szklankę wody dokładnie wymieszaj z łyżeczką olejku z drzewa herbacianego, roztwór przelej do pojemnika z atomizerem, a następnie spryskaj nim pokryty pleśnią lub grzybem mebel. Po upływie trzech dni przetrzyj zabrudzenia lekko zwilżoną szmatką z dodatkiem mydła i dokładnie wytrzyj.

Drewniane meble mogą zachwycać i inspirować, a jeśli zapewnimy im odpowiednią pielęgnację, będą nam służyć przez długie lata. Każdy, kto ceni sobie jakość i funkcjonalność, powinien postawić na drewno, dzięki któremu wnętrze stanie się nie tylko funkcjonalne, ale niezwykle przytulne i designerskie. Dobrze utrzymane drewniane meble z powodzeniem wkomponują się w różne stylizacje, tworząc niezapomniane, magiczne wnętrze.